Ο συνολικός καθαρός πλούτος των ελληνικών νοικοκυριών ανέρχεται σε 956 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) για το δεύτερο τρίμηνο του 2024. Η αύξηση αυτή αντανακλά τη σταδιακή ανάκαμψη της οικονομίας και τις ευρύτερες θετικές εξελίξεις στον παγκόσμιο οικονομικό χάρτη.
Σημαντική Αύξηση του Καθαρού Πλούτου
Τα στοιχεία δείχνουν ότι ο καθαρός πλούτος των ελληνικών νοικοκυριών αυξήθηκε κατά 31% από τις αρχές του 2022, ενώ συγκριτικά με το πρώτο τρίμηνο του 2020, η αύξηση ανέρχεται στο 39%. Ο πλούτος αυτός διακρίνεται σε δύο βασικές κατηγορίες: τον χρηματοοικονομικό πλούτο (ρευστά διαθέσιμα, ομόλογα, μετοχές) και τον μη χρηματοοικονομικό, ο οποίος περιλαμβάνει κυρίως ακίνητα. Σημαντικός παράγοντας υπολογισμού του καθαρού πλούτου αποτελεί και το συνολικό χρέος των νοικοκυριών, το οποίο αφαιρείται από την τελική αποτίμηση.
Ανισότητα Πλούτου και Δείκτης Gini
Ένα ενδιαφέρον στοιχείο που προκύπτει από την ανάλυση αφορά την κατανομή του πλούτου. Ο δείκτης Gini, που μετρά την ανισότητα στον πλούτο, κατατάσσει την Ελλάδα στην τέταρτη θέση με τη χαμηλότερη ανισότητα μεταξύ των κρατών-μελών της Ευρωζώνης.
Ειδικότερα, το πλουσιότερο 10% των νοικοκυριών στην Ελλάδα κατέχει το 45% του συνολικού πλούτου, σε αντίθεση με τον μέσο όρο της Ευρωζώνης που ανέρχεται στο 57%. Παράλληλα, το 50% των φτωχότερων νοικοκυριών στην Ελλάδα διαθέτει το 12% του συνολικού πλούτου, ποσοστό σημαντικά υψηλότερο από το αντίστοιχο 5% που καταγράφεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Παράγοντες Διαμόρφωσης του Πλούτου
Η εξέλιξη του πλούτου των ελληνικών νοικοκυριών μεταξύ 2022 και 2024 επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες. Σημαντικό ρόλο διαδραματίζει η αύξηση των τιμών των μετοχών και των ομολόγων, με τον Γενικό Δείκτη του Χρηματιστηρίου Αθηνών να φτάνει τις 1.470 μονάδες στο τέλος του 2023, από 893 στο τέλος του 2021. Επίσης, οι καταθέσεις των νοικοκυριών στις ελληνικές τράπεζες αυξήθηκαν κατά 11,4 δισ. ευρώ από τον Ιανουάριο του 2022 έως τον Νοέμβριο του 2024.
Παράλληλα, η αγορά ακινήτων κατέγραψε εντυπωσιακή άνοδο. Ο δείκτης τιμών των οικιστικών ακινήτων αυξήθηκε κατά 11,9% το 2022, 13,8% το 2023 και 9,2% το πρώτο εννεάμηνο του 2024. Η σταθερή άνοδος των αξιών των ακινήτων ενισχύει τον συνολικό πλούτο των ελληνικών νοικοκυριών, καθώς η χώρα διατηρεί υψηλή αναλογία μη χρηματοοικονομικού πλούτου στο συνολικό χαρτοφυλάκιο περιουσιακών στοιχείων της.
Συμπεράσματα από την Έκθεση UBS
Παρά τη συνολική βελτίωση των οικονομικών δεδομένων, η έκθεση «Global Wealth Report 2024» της UBS καταγράφει μείωση του ενδιάμεσου πλούτου στην Ελλάδα κατά 31% την περίοδο 2008-2023. Σύμφωνα με την ανάλυση, οι χαμηλότερες εισοδηματικές ομάδες υπέστησαν τις μεγαλύτερες απώλειες, γεγονός που αναδεικνύει τη δυσκολία επίτευξης βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης για το σύνολο της κοινωνίας. Επιπλέον, η κατανομή του πλούτου εξακολουθεί να παρουσιάζει ανισότητες, παρά τις βελτιώσεις που καταγράφονται σε σύγκριση με άλλες χώρες της Ευρωζώνης.
Συνολικά, η εικόνα της ελληνικής οικονομίας δείχνει τάσεις ανάκαμψης και αύξησης του πλούτου, ωστόσο η πρόκληση παραμένει η ισορροπημένη κατανομή του μεταξύ των κοινωνικών στρωμάτων. Ο συνδυασμός χρηματοοικονομικής σταθερότητας, επενδύσεων και ρυθμιστικών παρεμβάσεων μπορεί να καθορίσει τη μελλοντική πορεία της ελληνικής οικονομίας και την περαιτέρω σύγκλιση με τα ανώτερα επίπεδα πλούτου της Ευρωζώνης.