Αναστήλωση: Δείτε εικόνες από την απίθανη δουλειά τουΟμογενής από την Αυστραλία
Μία τρομερή επιτυχία έχει καταφέρει ένας ομογενής από την Αυστραλία, ο οποίος έχει φροντίσει να αναστηλώσει τα ερειπωμένα κτήρια της Ίμβρου. Η σημερινή μισοερειπωμένη όψη του χωριού Σχοινούδι της Ιμβρου αποτελεί αδιάψευστο μάρτυρα των όσων με επιτυχία εφάρμοσε στο νησί η Τουρκία μετά το 1964 με το περιβόητο «Πρόγραμμα Διάλυσης και Τουρκοποίησης», με το οποίο ουσιαστικά ξερίζωσε το ελληνικό στοιχείο που ως τότε πλειοψηφούσε. Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, κάτι φαίνεται να αλλάζει στο Σχοινούδι, και ουσιαστικά σε ολόκληρη την Ιμβρο, εξαιτίας ενός ανθρώπου που πήρε την απόφαση να επιστρέψει πίσω και να ζωντανέψει τον τόπο του.
«Δεν ήθελα να φύγω από την Ιμβρο. Μας ανάγκασαν να φύγουμε. Αλλά πάντα είχα στον νου μου πως κάποια μέρα θα γυρίσω πίσω», λέει ο κ. Νίκος Δολδούρης, ο οποίος το 1966 -στο ζενίθ των τουρκικών μεθοδεύσεων- εγκατέλειψε με την οικογένειά του το νησί, για να βρεθεί στην Αθήνα και από εκεί στη μακρινή Αυστραλία.
Με τη Συνθήκη της Λωζάνης -το 1923- η Ιμβρος -όπως και η μικρότερη Τένεδος- παραχωρήθηκε στην Τουρκία λόγω… γεωγραφικής θέσης, αφού τα δύο νησιά βρίσκονται πλησίον των Στενών των Δαρδανελίων. Η ίδια συνθήκη προέβλεπε «ειδικό καθεστώς αυτοδιοίκησης», το οποίο ουδέποτε σεβάστηκε η Αγκυρα, η οποία γρήγορα έθεσε σε εφαρμογή σχέδιο εκτουρκισμού του νησιού, με εκδίωξη του ελληνικού πληθυσμού και εποικισμό του από Τούρκους της ενδοχώρας αλλά και της Βουλγαρίας.
Οι αριθμοί μαρτυρούν όσα με επιτυχία εφάρμοσε η Αγκυρα στην Ιμβρο. Από τους 6.555 Ελληνες του 1927 -σε σχέση με τους 155 Τούρκους που κατοικούσαν τότε στο νησί- σήμερα οι αριθμοί αυτοί έχουν αντιστραφεί άρδην. Το 2000 οι Τούρκοι στην Ιμβρο έφτασαν τους 8.913 και οι Ελληνες περιορίστηκαν δραματικά σε 135. Οι Τούρκοι δεν άλλαξαν μόνο τις ελληνικές ονομασίες των επτά χωριών του νησιού (Παναγία, Γλυκύ, Κάστρο, Ευλάμπιο, Αγιοι Θεόδωροι, Αγρίδια και Σχοινούδι), αλλά τα εποίκησαν κιόλας, καταπατώντας ιδιοκτησίες ομογενών.
Παράλληλα έχτισαν τέσσερα νέα χωριά (Eselek, Ugurlu, Sahinkaya, Sirinkoy) μεταφέροντας σε αυτά Τουρκοπόντιους από την περιοχή της Τραπεζούντας, Κούρδους από τα βάθη της χώρας, ακόμη και Τουρκοβούλγαρους.
Ως τις αρχές της δεκαετίας του 1960 το Σχοινούδι (σημερινό Derekoy) ήταν το μεγαλύτερο χωριό όχι μονάχα της Ιμβρου, αλλά και ολόκληρης της Τουρκίας. Αριθμούσε σχεδόν 2.500 κατοίκους, όλοι τους Ελληνες, που στην πλειονότητά τους ασχολούνταν με τη γη -κατείχαν σχεδόν τα 2/3 των καλλιεργήσιμων εκτάσεων του νησιού- και δραστηριοποιούνταν στο εμπόριο όχι μόνο στα κοντινά νησιά του Αιγαίου, αλλά έφταναν έως την Κωνσταντινούπολη, τη Σμύρνη και τη Θεσσαλονίκη.
Ηδη από τις αρχές του 20ού αιώνα το χωριό διέθετε επτατάξια Αστική Σχολή και μια αξιοσημείωτη κοινοτική οργάνωση που περιγράφεται στον «Κανονισμό Κοινότητος Σχοινουδίου» που τέθηκε σε λειτουργία το 1904, εφαρμόστηκε επί ελληνικής κυριαρχίας (1912-1923) και καταργήθηκε μετά τη Συνθήκη της Λωζάνης (1923), όπως και η ίδια η συνθήκη άλλωστε από τους Τούρκους.
Το Σχοινούδι ήταν ουσιαστικά το οικονομικό και εμπορικό κέντρο του νησιού, όπως μαρτυρούν σήμερα τα δεκάδες μισογκρεμισμένα σπίτια και καταστήματα, πολλά χτισμένα με τον μοντέρνο ρυθμό της εποχής. Μόνο το εμπορικό κέντρο του χωριού κάλυπτε έκταση 15 περίπου στρεμμάτω